چرا فرهنگستان بر آن است که ایجاد این استاندارد ، می‌تواند اقدامی درست ‌باشد؟

چرا فرهنگستان بر آن است که ایجاد این استاندارد ، می‌تواند اقدامی درست ‌باشد؟

 

برای درک این روند  و دشواریهایی که جامعهء کرد در جهان نوین ارتباطات الکترونیکی با آنها مواجه هست، پرسشگر می‌باید حداقل از طرفی با مفاهیم پایه‌ای مهندسی زبان، دانش کامپیوتر و تکنولوژی اینترنت، و از طرف دیگر با دشواریهای سیستم‌های گوناگون نوشتاری زبان کردی، آشنا باشد. پیشرفت این سیستم نوشتاری فراگیر و آسان برای کاربرد در دنیای الکترونیک بر سه محور استوار بوده است. یکم، تخصیص یک حرف  برای هر آوا به غیر از استثناءهای حروف ژ “jh” و  ش “sh”. دوم، اجتناب از به کارگیری علامات تفکیک‌کنندهء حروف که در بالا و پایین حروف قرار می‌گیرند، که  استفاده و انتقالشان از طریق اینترنت بدون به‌کارگیری برنامه‌های ویژه، دشوار و یا غیرممکن می‌باشد.  تمام حروف صدادار  (a e é i í o u ú ù)  بر استاندارد اصلی مکتوب‌سازی الکترونیکی بوسیلهء کامپیوتر مبتنی هستند. تایپ علامات تفکیک کنندهء (´ `) می‌تواند بوسیلهء  صفحه‌کلید صورت گیرد. نیازی نیست که نقش این علامات تفکیک کننده که در حقیقت تنها ملاحظاتی عملی می‌باشند،  بیش از اندازه تخمین زده شود. تحت چنین شرایطی، بکار گیری همراه با وسعت نظر و به‌دور از محافظه‌کاری که همراه با درک فنی از هدف علامات تفکیک کننده باشد، سهولت و سادگی بسیار بیشتری در نوشتن زبان کردی ارائه خواهد داد.

تمام نویسه‌های _کاراکتر_ این الفبای فراگیر به دقت از میان استاندارد (ISO-8859-1 ; Latin 1)  که استاندارد زبانهای اروپای غربی است، انتخاب شده‌اند، با این هدف که نویسه‌های الفبای فراگیر کردی تنها از یک استاندارد نوشتاری جهانی پیروی کنند، لطفا جدول سادهء کدها را همراه با توصیفهای مرتبط ببینید. این جای گزینی، سیستم نوشتاری زبان کردی را برای اولین بار حامل یک هویت شناخته شده جهانی کرده است. سومین مورد، حذف حروفی از سیستم مشترک و فراگیر درست‌نویسی زبان کردی است، که معرف هیچ آوای در خانواده آواهای مشترک زبان کردی نیستند، مانند عین “ع”،‌ حاء “ح” و غین “غ”. ‌توجه داشته باشید که این آواها برای نوشتن هیچ لغت ریشه‌دار کردی بکار گرفته نمی‌شوند. برخی ممکن است این راه حل را یک انتخاب تندرو و ملی‌گرایانه بدانند، و این واقعیت را انکار نمایند، که بکارگیری لغات بیگانه در هر زبانی تنها براساس معنی و کارایی آنها و نه بر اساس شیوه نوشتاری مرسوم است. زبانهای پارسی،‌ اردو و سایر زبانهای هند و ایرانی مانند زبان کردی این حروف را که به خانوادهء زبانهای آرامی مانند عربی، عبری و آشوری تعلق دارند،‌ دارا نمی‌باشند.

به‌رغم اینکه این آواها سفری طولانی در طول زمان طی کرده‌اند، و جایگاه خویش را در بخشی از زبان کردی یافته‌اند،‌ اکنون باید با شیوهء درست‌نویسی (اورتوگرافی؛ هنر نوشتن کلمات با حروف مناسب،  سازگار با کاربرد استاندارد) و صداشناسی ـ فونولوژی ـ (دانش بیان اصوات،‌ بویژه همراه با تاریخچه و نظریهء تغییر اصوات در یک زبان، ‌یا در دو یا چند زبان مرتبط) زبان کردی برای خدمت به تمامی مردم کرد به عنوان اعضای خانوادهء یک زبان فراگیر،  مطابقت یابند. ممکن است هر کدام از این حروف با تلفظهای گوناگون درلهجه‌های مختلف کردی بیان شوند، لذا حذف آنها تنها برای دوری از پیچیدگی و دشواری غیرضروری در زبان و با هدف آسانتر و عملی‌تر نمودن زبان می‌باشد.

برخی بر این عقیده‌اند که فرهنگستان مجازی زبان کردی باید تنها به اصلاح الفبای لهجهء کردی شمالی (کرمانجی) اکتفا کند. از آنجایی که برخی از حروف الفبای کردی شمالی منطبق بر استاندارد سیستم نوشتاری ترکی ISO-8859-9  می‌باشند، لذا‌ قابلیت انعطاف یافتن با استاندارد ISO-8859-1 به منظور استفاده در رسانه و سیستم بایگانی سازی الکترونیکی را دچار دشواری خواهد کرد. همچنین برای ویرایش، خواندن و جستجو در استاندارد سیستم نوشتن مبتنی بر زبان ترکی،‌ به داشتن تنظیم صفحه کلید مربوطه، پشتیبانی زبان و  پشتیبانی خصوصیات سیستم عامل نیاز دارید. تمام این حقایق،‌ مؤلفه‌های رهنمون کننده  در ایجاد ساختار الفبای فراگیر کردی بوده‌اند.

همچنین،‌ این سیستم فراگیر نوشتاری برای دستیابی آسان کاربران به نشریات بر روی اینترنت و نامه‌های الکترونیکی (e-mail) ،‌ همینطور برای توانایی ایجاد فرهنگهای لغت، ‌نرم افزارهای بررسی کنندهء تلفظ (spell-checker) و تنظیمات صفحه کلیدی که توسط عمومی‌ترین سیستمهای عامل و نرم‌افزارهای تولیدکلمات ( از قبیل محصولات مایکرو سافت) پشتیبانی می‌شوند، مهیا شده است. این الفبای فراگیر آسان جهت به کارگیری در مقاصد الکترونیکی می‌تواند بدون هیچ محدودیتی، در تمام مرورگرهای اینترنتی نمایش داده شود. نشریات می‌توانند در هر بخش از کردستان یا جهان ارائه شوند. الفبای فراگیر کردی آموزش زبان را در میان کردها عمومی‌تر خواهد ساخت. نوشتن به زبان کردی، هیچگاه به این آسانی نبوده است.

برگردان از انگلیسی به پارسی : گوان مارونسی

Comments are closed.