Dr. Hashem Ahmadzadeh (Hashim Ehmed Zade)
Ser Mamostay Lekollinewe Kurdiyekan
Hawseroki Nawendi Lekollinewey Kurdi
Xwendingey Zaniste Mirovayetí u Komelayetiyekan
Zankoy Exeter – Britanya
Dr. Hashem Ahmadzadeh (Hashim Ehmed Zade)
Ser Mamostay Lekollinewe Kurdiyekan
Hawseroki Nawendi Lekollinewey Kurdi
Xwendingey Zaniste Mirovayetí u Komelayetiyekan
Zankoy Exeter – Britanya
Le rékewtí 20-4-2008 da dawakariyek be wajhoy 53 núser u callakí buwarí edebí u rojhnamenúsí billaw buwetewe ke téyda dawa le desellatdaraní Bashúrí Kurdistan dekirét Kirmanjí Xuwarú be zimaní fermí ew beshey Kurdistan binaséndrét. Be duway billawbúnewey em dawakariye héndék le axéweraní Kirmanjí Serú kardaneweyekí túndyan níshan da u be kirdewe dú berey dijh be yektir shiklyan girt u wédecét em base bem zúwane kotayí pé neyet. Le heman katda cend zimannas u zimanzaní kurdísh le cend rúnkirdinewey jiyawazda bocúní xoyan leser em babete giringe bilaw kirduwetewe. Léreda hewill dedem be kurtí komellék sernjí xom lem barewe bixeme rú u híwadarm be norey xom hander u régaxoshkerí basékí wurdí zanstíane u berpirsiyarane bim le ser yekék le giringtirín níshanekaní nasnamey Kurdbún wata zimaní Kurd
- Ziman diyardeyeke ke le rewtékí méjhuyída ser helldedat u le rewtékí méjhuyíshda geshe dekat. Zor hokarí abúrí, komellayetí, siyasí u kultúrí le derewey geshey sirúshtíaney ziman debine hoy perregirtin yan le nawcúní zimanék. Jhimarey ew zimananey le seretay hatine aray yekem komellgekaní mirovewe heta esta qiseyan pékirawe le beparéztirín astda pitir le 150000 ziman búne. Le rojhgarí emrroda jhimarey zimanekan geyshtuwete nizíkey 6000 u péshbíní dekirét ta kotayí sedey Bístuiyekem em jhimareye dabezéte bo kemtir le 1000 ziman. Sereray em réjhe gewreyey mergí zimanekan, heta éstash ziman wek xallí serekí nasnamey mirovekan u netewekan seyrí dekirét.
- Babetí standardkirdiní ziman le derewey geshey sirúshtyaney zarawekan le rewtékí méjhuyída, birítiye le hewlí be planí deselatí siyasí u roshnbírí bo afrandin, gelalekirdin u be nawendkirdiní zimanék yan zaraweyek, bo desteberkirdiní zimanékí fermí wek amrazí péwendí le cuwarcéwey joxirafiyaiyekí siyasída ke le shéwey dewllet-neteweda xoy debínétewe.
- Rewtí zallbúní zaraweyek yan zimanék be ser ziman u zarawekaní tirda be hoy hokargelí siyasí, kultúrí, abúrí u komellayetí zor jaran shéweyekí nadémokiratyaney be xowe bíníwe. Eger kirdeyekí wa le sedey nozde u seretakaní sedey bístemda tuwaníbétí be bé nanewey girftí zor, serkewtú bét, lem serdemeda esteme karékí ewto be sanayí serkewtin wedest bihénét.
- Dewllet-netewekaní Rojhellatí Nawerast le seretay sedey bístemda tenya be zebiruzeng tuwaniyan zimaní girúpgelékí étiníkí taybet beser zimanekaní tirda zall biken. Siyasetí Mistefa Kemal le Turkiya u Reza Xaní Pehlewí le Iran nimúney bercawí milhurí siyasín ke rewtí sepandiní zimanék u sirínewey zimanekaní tir dekate amanjí sazkirdiní neteweyekí yekdest u yekziman.
- Pirsí Kurd wek pirsékí siyasí xawení taybetmendiyekí sinúrbezéne u her destkewtékí siyasí u kultúrí le beshékí Kurdistanda rastewxo kartékerí debét le beshekaní tirí Kurdistan da.
- Dabeshbúní Kurdistan buwete hoy béberíbúní zimaní Kurdí u zarawekaní le téperr kirdiní gesheyekí sirúshtyane. Em dabeshbúne le heman katda zarawe Kurdiyekaní xistuwete naw helumerjí jiyawaz. Le katékda ke le beshék le Kurdistan hellumerjékí kem ta zor lebar bo zarawey Kirmanjí Xuwarú rexsa, Kirmanjí Serú kewte ber hérshí shovénístaney deselatdaraní Turk u bo mawey hesht deye hewllí sirínewey hemú asewarékí dira. Hewllí Kurdekaní Bakúrí Kurdistan bo bújhandnewe u geshepédaní zimaní Kurdí sereray zextí zorí nahezaní em zimane ezmúnékí pirrbayexe u debé rézí lébigírét.
- Kurdan wek neteweykí bé dewllet le hewll u xebatí béwucaní xoyanda be diréjhayí sedey bístem, sererray kendukospí zor, tuwanían hestí hawbeshí hogirí be pirsí neteweyí biparézn u xo wek neteweykí hasha lékiraw níshan biden.
- Dú zarawey serekí Kurdí, Kirmanjí Serú u Xuwarú ewende lék nizíkin ke nakiré wek dú ziman hellsukewtyan legell bikirdrét. Le heman katda em dú zaraweye ewendesh le yektir jiyawazin ke nakiré wek yek ziman dabindrén. Hogirí Kurdan be yektir le derewey sinúre fermiyekanda, layenékí behézí kurdayetiye u rewa niye jiyawazí zaraweyí bikiréte lemperék leser regay hawcarenúsí méjhuy em netewe bé dewllete da.
- Desteber kirdiní nasnameyekí neteweyí natuwané be fermíkirdiní zaraweyek u pishtgwéxstiní zarawekaní tir wedí bét. Bepécewane her jore hewlék bo serdestkirdiní zaraweyek debéte hokarí sinúrkéshanékí malwéranker le néwan axéweraní zarawe Kurdiyekanda.
- Wédecét be le bercawgirtiní faktorgelí jiyawazewe péshniyarí Duktur Amir Hassanpour le mer dú standardibúní zimaní kurdí shiyawtirín u gonjawtirín régay helsukewtkirdin bét legel zimaní Kurdída.
- Be bawerí min le jiyatí be hederdaní wizeyekí zorí roshnbírí bo sepandiní zaraweyek beser zarawekaní tirda debét péshengí roshnbírí u siyasí Kurd bír le perepédaní zarawe serekiyekan bikatewe u girftí zorí em zarawane le buwarí wusheronan, rénús u réziman careser bikat. Deselatí Kurdí le Bashúrí Kurdistan debé régexoshkerí em rewte bét. Eger bimanhewét zimaní Kurdí le rízí ew 5000 zimaneda nebét ke le Sedey Bístuiyekemda lenaw decn, debé bír le geshepédaní zimaní Kurdí be her dú zarawe serekiyekeyewe bikeynewe u helumerjí perwerde u bekarhénaní le hemú astekaní xwéndin u zanstda bo birexsénín.
- Basékí lem ceshne nek her le buwarí zimaní belkú le buwarí siyasíshda hestiyare u careserkirdiní le derewey dawakarí hawbeshí nawcegerayiyanedaye. Ezmúnekaní siyasetí zimaní zor netewey tir detuwanin yarmetíderí éme bin bo dozínewey shiyawtirín régay careserkirdiní pirsí ziman. Ezmúní ew wilataney dú ya cend zimaní standardiyan heye detuwané bo éme zor be kelik bé. Ezmúní Híndiyekan bo careserkirdiní pirsí rénús u jiyawazí zorí zimaní dekirét kelkí léwergírét. Ezmúní Yehúdiyekan le jhiyandinewey zimanékí mirdúda detuwanét hestiyarí pirsí zimaniman bo sazkirdiní netewe webír bixatewe.
- Basí ziman u siyasetí zimaní u kultúrí péwístí be sharezayí u zimanékí tékníkí u psporane heye, zimanék ke dúr bét le túndí u bérézí. Hewldan bo weréxstiní basí zanstí u zimaninasane erkékí ínsaní u Kurdaneye
Sercawe: mallperrí RUWANGE 05/05/2008