Xelk dé biryara standard krina zimané Kurdí det

Jígiré seroké Akademiya Kurdí Reshíd Findí diyar kir ger jareké biryar hate dayín ku diyalékta Soraní bé sepandin wekú zimané standart dé bi dijhí vé biryaré rawestim ú li hemú rojhname ú kovaran jhí raya xwe bi ashkere bidim. Endamé akademiyé Mueyed Teyíb jhí wiha diyar kir ku ew jhí dé bi dijhí vé biryaré raweste, gotina dawín dé ya xelké me be ne akademí ú ne ci dam ú dezgehén din neshén tishtekí bisepínin. Endamé din yé akademiyé D. Ebdulfetah Butaní diyar kir ev biryare gelek bi zehmet bé dayín cimkí divé hemú endamén akademiyé razí bin li ser derxistina vé biryaré, ne hindek endam razí bin.

Reshíd Findí di berdewamiya axavtina xwe de got:"Li akademiyé 5 jivín li ser zimané standard hatine kirin ú her endamekí rapora xwe pékésh kiriye ú me guhé xwe daye ú gengeshe li ser hatiye kirin. Du bocún di nav akademiyé de hene, hindek jhi wan qala zimané standart dikir ku nuha yé heyí ú zaravé xuwaré ku Soraní ye, standart e. Hindek biraderén din yén akademiyé dibéjhin me du shéwezar ú diyaléktén standart hene,zaravé kurmanjiya jhor li devera Behdína standart e ú kurmanjiya xuwaré li Hewlér ú Silémaniyé búye standart. Me wek akademí réz li herdú bocúnan girtiye ú héjh ci biryar li ser nedaye. Ez péshbíní dikin wiha bi hésaní ci biryar nayé dayín. Bi ya min her li dawiyé dé wiha cébe be ku me jut- standartí heye nabe ci diyalékt li ser yé din bé sepandin, her du diyalékt jhí zíndí ne ú her yek li devereké kar dike. "

Li aliyekí din Mueyed Tayíb got: "Dawiya vé gengesha li ser zimané té kirin dé tishteké pozítív ú eréní be, tishté jiwan di vé késhé da ew e héjh nebúye axavtin hijhmara wan di nav Sorana pitir búye jhi nav kurmanjan bi taybet jhi destberz helwesté kurdén Mihabadé,gelek kes hene di nav Soranan de dijhí vé cendé rawestiyane nexasim ewén dúr hizir dikin, ewén zimanvan ú bi rastí ú dilsozí gengeshé dikin. "

Teyíb dibéjhe:" Akademiya Kurdí ew desthilat níne ú kesé jhí ew desthilat níne vé biryaré bide belkú biryar ya welatiyan e, em divé bash bizanin ku di sístemeké demokratík de dé xelk biryaré bide. "

Dr. Ebdulfetah Butaní digel hebúna kurmanjiya jhéré ú kurmanjiya jhorí ye, ew digel dé wé cendé ye nabe ci diyalékt bé sepandin ne Soraní ú ne Behdíní ú ci diyalékt jhi ya din bashtir nínin. Lé got:"Pédiví ye aliyén siyasí mayé xwe té de nekin me bivét ú nevét mílleté me xudané du diyalékte , divé azadiyé bidine xelkí,yé divét bi ví diyaléktí bixwíne ú yé divét bi ya din bixwíne. Ev rewshé em té de ne yé gunjayé arísha zimané jutstandart biazirínín, cimkí serok Barzaní jhí gotiye ev mesele bo me jhi mesela Kerkúké jhi aloztir e. "

Derbaré vé gengeshé dísa Teyíb got:" Gelek kesén ke kurmanjí jhí berevaní li kurmanjiyé kiriye cimkí eve ne bervaní ye belkú ev shéwazé hené bi taybet beyana 52 kesan , pashgoya beyana wan bi tiné dijhí kurmanjíaxívan bilind dike. Mesele ne standartkirina zimané kurdí ye mesele qedexekirina zimané kurdí ye. Zimanek 500 sala pé hatiye nivísín ú jhi %70é kurdan pé diaxivin ú bi kar tínin, mína kurdén parsha Suriye,Tirkiye ú kurdén komara sovyeta beré bi tené kurmanj li wir in. Eré eve dé biryareke rast be Behdíní bé ladan,béguman nexér. "

Li ser pirsa "Eger hat ú biryarek hate dayín diyaléktek bé sepandin ú ya din bé ladan dé helwesé we ci be?"

Reshíd Findí got:"Dé raya xwe bi ashkere diyar bikin ku ez dijhí vé bocúné me. Divé li rojhname ú kovaran jhí belav bikin ku em dijhí vé bocúné ne lé em xwe jhí akademiyé navekéshin cimkí Akademiya Kurdí ye ú bo hemú kurdan e. "

D. Ebdulfetah Butaní:"Eger her diyalekték bé sepandin ez jhí dijhí wé bocúné me,ez heznakim híc diyaléktek bé sepandin. Ev késhe bi rapirsí ú dengdanaé care nabe her biryarek jhi akademiyé derkeve divé bi tékrayí be nabe bi pitiriya dengan be. "

Mueyed Teyíb:" Ez dé bi dijhí vé biryaré derkevim eger bú dengdan dé helwesté xwe bi ashkereyí dijhí biryaré binivísím, dé jhi derveyí wére jhí dengé xwe bi réya medyayan bigehínim ú shashiya vé biryaré bo xelké riswa bikim. Rast e héjh ci biryarén wiha nehatine dayín lé eger hate dayín jhí jíbijí nabe dé biryara wan weku biryara 52 kesan be, kes púte pé nade. Serkirdayetiya Kurdistané jhi wé cendé hekímtir ú dúrtir e ku guhé xwe bide dítineke wiha. Dizane ev tishteké shash e ú jhi bo wé jhí ne di shiyan de ye béyí biryara serkirdayitia Kurdistané ke neshé biryareke wiha bisepíne. Ma dé kí jíbijí bike, em ne di zemané díktatoriyé de ne. Biryareke wiha divé bi rezamendiya wé xelké be,kes maf níne ú kes neshé vé biryaré béyí dilé xelké bide cimkí em di jivakeke azad ú demokrat de dijhín ú dítina dawíyé bo xelké vedigere. "

Cavkaní: Rojhnameya Evro-Emír Etrúshí

Amadekirin: Besha Kurmanjí ya PUKmedia-yé